Deze week lanceerde het BIVV een nieuwe campagne om automobilisten en fietsers aan te manen tot meer hoffelijkheid in het verkeer. Dat er één en ander schort aan deze hoffelijkheid is een open deur. Of deze campagne veel zal opleveren, is maar de vraag. Maar wat vooral menig fietser in het verkeerde keelgat schoot, is de onjuiste informatie en zelfs ‘victim blaming’ ten aanzien van de fietser, waar deze campagne zich aan bezondigt. Heeft het BIVV last van ‘autodenken’?
Hoffelijke fietsers
Het klopt dat heel wat fietsers zich niet houden aan de regels en fietsen op plaatsen of in richtingen die niet toegelaten zijn. Maar fietsers kunnen vaak niet anders dan hun plan trekken bij de jungle van ophoudende en onderbroken fietspaden in ons land. Het feit dat fietsers niet verplicht zijn om een fietspad in slechte staat te gebruiken, is iets wat veel automobilisten niet beseffen, maar het BIVV zeker zou moeten weten. Eén derde van onze fietspaden ligt er slecht en gevaarlijk bij. Denkt men nu echt dat fietsers voor hun plezier op de rijbaan tussen de auto’s rijden?
Het BIVV steekt ook het vingertje in de lucht over fietsers die rijden zonder licht; een beetje vreemd voor een campagne die van start gaat rondom de langste dag van het jaar. Zo’n 10% vergeet inderdaad zijn of haar lichten aan te steken, hebben een fietslicht dat het niet doet of hebben er doodgewoon geen. Dit heeft minder met hoffelijkheid te maken, maar is vooral dom. Goed dus om fietsers hierop te wijzen, al is het najaar of de winter hiervoor wellicht een geschikter moment.
Maar dat het BIVV fietsers oproept om achter elkaar te fietsen, is onbegrijpelijk. In bebouwde kom is naast elkaar fietsen sowieso toegelaten en vaak zelfs veel veiliger om te vermijden dat auto’s je rakelings kunnen inhalen. Auto’s mogen je niet inhalen als ze minder dan 1 meter vrije ruimte kunnen tussen laten. In Frankrijk wordt zelfs 1,5 meter aangeraden. Weinig automobilisten lijken dit aspect van het verkeersreglement te kennen, laat staan te respecteren. Het is dan ook de taak van het BIVV om correcte en volledige informatie te geven en een campagne niet op vooroordelen of halve waarheden te baseren.
Hoffelijkheid voor automobilisten
De campagne richt zich ook tot automobilisten. Ze worden gevraagd om hoffelijk te zijn en niet op fietspaden te rijden of te parkeren. Een vreemde oproep, want dit is gewoon door het verkeersreglement verboden en heeft dus alweer weinig met hoffelijkheid te maken. Over veilig inhalen van fietsers dus geen woord; over de weg afsnijden, een dagelijkse frustratie van fietsers die tot gevaarlijke toestanden leidt (voor de fietsers weliswaar), al evenmin. Maar ook geen oproep tot het beter respecteren van de snelheidslimieten, iets wat voor zeer veel automobilisten blijkbaar erg moeilijk is. Het excuus is dan vaak dat de weginrichting onaangepast is, maar zou het niet kunnen dat vooral het rijgedrag van automobilisten onaangepast is aan de gevaren (voor anderen) van de weg?
Actief maar kwetsbaar
Fietsers zijn nog te vaak slachtoffers in het verkeer; soms wegens onaangepast rijgedrag van zichzelf, maar veel vaker door onoplettendheid of haast van automobilisten die bovendien denken dat de rijbaan exclusief van hen is of moet zijn. Slechte fietsinfrastructuur, onduidelijke en gevaarlijke kruispunten of wegen tout court doen vaak de rest. Met wederzijdse hoffelijkheid is iedereen gebaat, maar laat ons vooral niet vergeten dat fietsers actieve, maar ook de meer kwetsbare weggebruikers zijn. Het verkeersreglement is er gekomen om het verkeer veiliger te maken voor iedereen, nu het nog respecteren.